Chwarzno – Stara Kiszewa. Upamiętnienie uczestników Powstania Styczniowego – m.in. braci Czarlińskich

21 stycznia w Starej Kiszewie i leżącym nieopodal Chwarznie odbyły się uroczystości związane z 161. rocznicą wybuchu Powstania Styczniowego. W ich trakcie odsłonięto tablicę upamiętniającą mieszkańców tych terenów, którzy wzięli w nim udział. Inicjatorem upamiętnienia było środowisko Okręgu Pomorsko-Kaszubskiego Związku Piłsudczyków, a pomocy udzielili okoliczni mieszkańcy.

Powstanie Styczniowe wybuchło 21 stycznia 1863 roku i objęło swoim zasięgiem zabór pruski, ale udział w nim wzięli polscy patrioci z pozostałych dwóch zaborów. Udokumentowany jest udział ochotników z zaboru pruskiego z: Kościerzyny, Chojnic, Kartuz, czy terenów obecnej gminy Stara Kiszewa. Najbardziej znani wśród nich byli bracia Czarlińscy. Pamięć o tym wydarzeniu jest mało rozpowszechniona. W historii bardziej zapisane zostały ich późniejsze dokonania w walce z żywiołem germańskim o polskość Pomorza i Kaszub. O braciach Czarlińskich dziś niewiele się mówi, czy pisze. Jedynym miejscem, gdzie pamięć o nich jest przywoływana częściej, jest Szkoła Podstawowa w Lubaniu, której są patronami.

„Naród, który nie zna swojej przeszłości, umiera i nie buduje przyszłości.”

Stąd inicjatywa, Okręgu Pomorsko-Kaszubskiego Związku Piłsudczyków RP, Związku Strzeleckiego Strzelecka Obrona Wybrzeża i Towarzystwa Pamięci Historycznej „Memoria Restituta”, jest jak najbardziej potrzebna. To już jej trzecia edycja. Rozpoczęła się od mszy świętej w kościele pw. Św. Marcina w Starej Kiszewie, odprawionej w intencji Ojczyzny i Powstańców Styczniowych. Jej głównym celebransem był ks. proboszcz Andrzej Taliński.

Kolejny jej etap miał miejsce w Chwarznie, gdzie do dziś stoi XVII-wieczny dworek rodu Czarlińskich. Tu, w obecności licznie przybyłych okolicznych mieszkańców, odsłonięta została tablica upamiętniająca Bohaterów Insurekcji 1863 roku. Akt erekcyjny pomnika odczytał Piotr Karczewski, Społeczny Doradca Prezydenta RP, który był razem z małżonką.

Pomnik, na którym znajduje się tablica, stanął na ziemi Państwa Adrianny i Tomasza Plata, którzy byli również fundatorami tego przedsięwzięcia. Obelisk poświęcił ks. proboszcz. Wśród składających wiązanki byli m.in. przedstawiciele terytorialsów, OSP oraz Państwo Sylwia i Andrzej Leykowie.

Jest to prawdopodobnie pierwsze tego typu upamiętnienie Powstania Styczniowego 1863 r. na Kaszubach i Pomorzu.

Część artystyczna wydarzenia

W ramach trzeciej części uroczystości, w Szkole Podstawowej w Starej Kiszewie, odbyła się część artystyczna. Przygotowali ją uczniowie ze Szkolnego Koła Caritas. Wcześniej zasłużeni członkowie Związku otrzymali odznaczenia: Odznakę Honorową Krzyż 160. Rocznicy Powstania Styczniowego i Odznakę Honorową Pamięci 66 Kaszubskiego Pułku Piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Wyróżnieni Odznaką Honorową Krzyż 160. Rocznicy Powstania Styczniowego zostali: p. Piotr Karczewski, p. sierż. ZP Marcin Kuźnicki, p. Michał Majewski, p. płk ZP Marek Olczyk, p. Adrianna Plata, p. Tomasz Plata, p. chor. ZP Roman Kwasigroch „Zielony”.

Wyróżnieni Odznaką Honorową Pamięci 66. Kaszubskiego Pułku Piechoty zostali: p. st. kpr. ZP Agata Breza, p. Cecylia Choma, p. st. kpr. ZP Hanna Gostkowska, p. st. kpr. ZP Anna Jereczek, p. bsmt Mateusz Leyk.

W szeregi Związku Piłsudczyków RP przyjęto nowych członków i wręczono awanse na wyższe stopnie związkowe.

Awansowani na wyższe stopnie Związku Piłsudczyków RP zostali: na stopień starszego sierżanta związku p. Marcin Kuźnicki, na stopień plutonowego związku p. Agata Breza, p. Hanna Gostkowska, p. Anna Jereczek, na stopień kaprala związku p. Filip Megier.

Spotkanie zakończyła „powstańcza grochówka”.

Nad/opr.D.Tryzna

Tablica Powstańców Styczniowych w Chwarznie: