25 listopada w starostwie odbyła się konferencja historyczna, poświęcona zbrodniom wojennym na mieszkańcach powiatu kościerskiego z jesieni 1939 roku i ich prowodyrowi Güntherowi Modrowowi, ówczesnemu staroście kościerskiemu. Występujący na niej prelegenci przybliżyli obecnym tragiczne losy, jakie dotknęły mieszkających tu Polaków.
Organizatorem spotkania byli radni powiatowi oraz Instytut Pamięci Narodowej oddział w Gdańsku. Wzięli w niej udział m.in. włodarze samorządów kościerskich, podinsp. Adam Bork, komendant powiatowy KPP, dh Piotr Kwidziński z harcerzami, ks. prałat Jan Ostrowski, proboszcz z Lipusza. Gościem był II wicewojewoda Aleksander Jankowski, który uczestniczył również w poprzedzającym spotkanie złożeniu kwiatów przy pomniku na kwaterze Ofiar Zbrodni Hitlerowców na nowym cmentarzu w Kościerzynie.
Konferencja odbyła się w 83. rocznicę gehenny mieszkańców powiatu kościerskiego. W listopadzie 1939 roku wielu z nich zostało zamordowanych na podstawie wcześniej przygotowanych list proskrypcyjnych. Znaleźli się na nich mieszkańcy zasłużeni dla Kaszub, Polski: inteligencja, księża, nauczyciele, weterani wojskowi.
O tożsamości rdzennych mieszkańców tej ziemi kaszubskiej mówił w swoim wystąpieniu wicewojewoda A. Jankowski. Podkreślił, że wzorem dla ich zachowań była postawa Antoniego Abrahama podczas konferencji w Wersalu w 1918 roku. To dlatego najlepsi z nich oddali swoje życie rozstrzelani przez hitlerowców w Lasach Piaśnickich.
Kat Kaszubów
Inicjatorem tych zbrodni był ówczesny starosta kościerski Günther Modrow, który na terenie powiatu kościerskiego od wielu lat miał majątek ziemski. Wykonawcami były różne służby podległe hitlerowcom. Do dziś trudno ustalić dokładane rozmiary tych zbrodni, gdyż ich ślady były później zacierane, a odpowiedzialność rozmywała się. Mówił o tym radny Jan Dittrich w swoim wystąpieniu pt. ,,Pamięć nie może być wymazana’’.
– Dziś docieranie do prawdy jest bardzo trudne. Po wojnie, kiedy były to możliwe, ówczesne władze poniechały tego. Obecnie najwięcej dokumentów dotyczących tych zbrodni jest w archiwach niemieckich, ale dostęp do nich jest ograniczony lub wręcz niemożliwy – podkreślał radny.
Wspomniał on o historyku niemieckim, który podjął próby wyjaśnienia wydarzeń, które miały tu miejsce podczas lat okupacji i uważa, że warto byłoby zaprosić go do Kościerzyny.
Szerzej o osobie G. Modrowa opowiedziała Elżbieta Szybowska, autorka książki ,,Ucieczka przed powrotem’’. Podzieliła się swoją wiedzą, którą zdobyła podczas jej pisania. Przedstawiała kilka przykładów zawiłych losów członków tej rodziny, jak również relacji sąsiedzkich pomiędzy Polakami a Niemcami na tych terenach.
Miejsca pamięci – ślady naszej historii
Najważniejszą chyba prelekcją było wystąpienie Anny Kołakowskiej, pracownika IPN w Gdańsku. Dokonała ona prezentacji zdjęć pokazujących miejsca pamięci Polaków pomordowanych na terenie dzisiejszego powiatu kościerskiego. Opowiedziała o martyrologii Kaszubów, mieszkańców tej ziemi. Jej wystąpienie pn. ,,Miejsca pamięci – zadanie dla młodego pokolenia’’ na pewno zapadło w pamięci słuchaczy. Na zakończenie konferencji jej organizatorom i uczestnikom podziękowała starosta Alicja Żurawska.
D. Tryzna
Alicja Żurawska, starosta kościerski
Wiedza historyczna, która została nam tu dziś przedstawiona, musi być powszechnie udostępniona. Będziemy robić wszystko, aby w programie nauczania nauczyciele naszych szkół powiatowych mogli ją zamieścić. Chciałabym zadeklarować, że miesiąc listopad będzie takim czasem, kiedy będziemy szerszej opowiadać tę historię. Dzień 29 listopada będzie poświęcony rocznicy wydarzeń, które miały miejsce w naszym powiecie jesienią 1939 roku. Będziemy starać się, aby wspólnie dbać o miejsca pamięci tych, którzy oddali życie za naszą ojczyznę.
