Czas obecnej kadencji samorządu terytorialnego przypadającej na lata 2018-2023 to czas trudnych doświadczeń i wyborów. Trwająca dwa lata pandemia, a także wojna na Ukrainie bardzo mocno wpłynęły na gospodarkę, a także na naszą codzienność. Pomimo tych wszystkich zawirowań działania naszego samorządu skierowane były przede wszystkim do zaspakajania podstawowych potrzeb mieszkańców Gminy dotyczących zarówno infrastruktury drogowej, wodno – kanalizacyjnej czy też oświaty. Wszystko po to, aby podnieść standard życia lokalnej społeczności i stworzyć warunki dla jeszcze większego rozwoju działalności gospodarczej. Był to także czas pozyskiwania środków zewnętrznych na realizacje nowych zadań jak i kontynuację inwestycji już rozpoczętych.
Wiele zadań udało się zrealizować. Są to zadania i inwestycje wielomilionowe, a także te trochę mniejsze, ale bardzo ważne dla nas w codziennym życiu. Na ich realizację udało się pozyskać środki zewnętrzne w wysokości ponad 35 mln zł.
Oczywiście nie da się wymienić wszystkich osiągnięć, zatem swoją uwagę skupimy jedynie na najważniejszych realizacjach.
INWESTYCJE DROGOWE
Tutaj lista przebudowanych dróg jest bardzo długa. W sumie przebudowano i zmodernizowano 23 odcinki dróg gminnych o łącznej długości około 14 km.
W samym Przodkowie z kostki betonowej wykonano: ulicę Polną – 247 mb, ulicę Rubinową- 166 mb, ulicę Dolną – 360 mb, ulicę Bursztynową o długości 1170 mb wraz z chodnikiem, parkingiem, kanalizacją deszczową, kanałem technologicznym i rozbudową oświetlenia ulicznego, ulicę Majkowskiego – 310 mb, ulicę Sportową – 700 mb i ulicę Derdowskiego – 257 mb.
Z kostki betonowej wykonano także;
– drogę Hopy-Pomieczyńska Huta o długości 3915 mb z rondem, chodnikiem, kanalizacją deszczową, kanałem technologicznym i rozbudową oświetlenia
– odcinek o długości 1900 mb Tokary-Kczewo wraz z chodnikiem, rozbudową oświetlenia ulicznego i rondem
– ulicę Nad Stawem w Pomieczynie o długości 310 mb wraz z chodnikiem, rozbudową oświetlenia ulicznego i montażem zewnętrznej siłowni oraz ulicę Nową – 398 mb
– drogi w Kobysewie na odcinkach ulic: Sosnowa, Świerkowa, Jesionowa, Urocza i Jarzębinowa o łącznej długości 1265 mb z chodnikiem, kanalizacją sanitarną i rozbudową oświetlenia ulicznego
Pomieczyno-Barwik – 600 mb nawierzchni asfaltowej wraz z chodnikiem.
Inwestycje drogowe to także nawierzchnie wykonane z asfaltu. Tutaj wymienić należy: w Pomieczynie ulicę Spacerową o długości 360 mb nawierzchni asfaltowej oraz w Rębie ulicę Kaszubską – 850 mb.
Niecałe 5 km utwardzonych dróg to drogi ułożone z płyt drogowych Yomb. W sumie tą metodą wykonano 8 odcinków: w Rębie ulicę Jeziorną – 860 mb, w Czeczewie ulicę Wspólną- 1150 mb w Smołdzinie ulicę Krótką – 198 mb, a także drogi w Brzezinach -214 mb, Otalżynie – 450 mb Stanisławach – 190 mb, Szarłacie – 865 mb i odcinek drogi Pomieczyno-Hejtus – 970 mb.
Dodać należy, że w latach 2018 – 2021 gmina zakupiła aż 64 700 sztuk płyt Yomb, z których mieszkańcy 14 sołectw w partnerstwie z Gminą utwardzili łącznie nawierzchnię 11,6 km dróg gruntowych. Również w tym roku w budżecie gminy przeznaczono na zakup płyt 400 tys. zł, z których to środków zakupiono 7 tys. płyt.
Wykonano ścieżkę rowerową na odcinku Warzenko – Tokary w ramach Kaszubskiej trasy Rowerowej z kostki betonowej na odcinku 1457 mb o wartości 342 tys. zł.
INWESTYCJE WODNO-KANALIZACYJNE
Zmieniający się klimat, efektem czego jest susza oraz niewystarczające zasoby wody, a także coraz większa ilość budynków i gospodarstw domowych, wymagają od samorządu znacznych inwestycji w sieci wodno – kanalizacyjne.
Jedną z najważniejszych inwestycji tej kadencji jest kompleksowa modernizacja ujęcia wody w Tokarach. W ramach realizacji zadania wykonano wymianę technologii oczyszczania wody, nowe ujęcie wody i zamontowano zbiornik retencyjny. Inwestycja obejmowała też pełną termomodernizację budynku hydroforni wraz z wymianą wszystkich instalacji i montaż agregatu prądotwórczego. Wartość inwestycji wyniosła ponad 3,1 mln zł.
Ponadto inwestycje wodno – kanalizacyjnych to rozbudowa sieci wodociągowych w miejscowościach Tokary, Pomieczyno, Szarłata, Bielawy, Kawle Górne, Kczewo, Rąb, Czeczewo, Młynku, Kobysewie i Przodkowie, Masłowo, Załęże. Łączna długości to 7,1 km.
Rozbudowano też sieci kanalizacji grawitacyjno-tłocznej w miejscowościach: Hopy, Pomieczyno, Młynek, Kobysewo, Kawle Górne, Czeczewo i Tokary o łącznej długości 4 519 mb wraz z 2 przepompowniami sieciowymi i 4 przepompowniami przydomowymi.
OCHOTNICZE STRAŻE POŻARNE
Aby zwiększyć mobilność i gotowość jednostki OSP Tokary do uczestnictwa w akcjach pożarniczo-ratowniczych oraz poprawić warunki dla rozwoju integracji lokalnej społeczności wyremontowano tamtejszą remizę.
Inwestycja objęła budowę garażu wraz z zagospodarowaniem terenu przylegającego. W ramach przedsięwzięcia dobudowano do istniejącego budynku Remizy garaż jednostanowiskowy o powierzchni 80 m 2 wraz z wykonaniem instalacji wodno-kanalizacyjnej, elektrycznej, centralnego ogrzewania zasilanego z kotła gazowego i instalacji odgromowej. Wykonano również prace związane z zagospodarowaniem terenu, polegające na utwardzeniu kostką betonową gr. 8 cm placu przy budynku Remizy o powierzchni 25 m 2 oraz wykonano nowe ogrodzenie z siatki z furtką i bramą o powierzchni 30 m 2. Dodatkowo w ramach przedsięwzięcia zakupiono nowe urządzenia na plac zabaw.
Inwestycja, której łączny koszt wynosi 399 100 zł uzyskała dofinansowanie w wysokości 400 000 złotych ze środków Rządowego programu Funduszu Inwestycji Lokalnych dla gmin, w których funkcjonowały PGR-y.
Dwie jednostki OSP w Przodkowie i Czeczewie otrzymały fabrycznie nowe samochody. Pierwsza z ich otrzymała ciężki samochód ratowniczo – gaśniczy marki MAN o wartości ponad milion złotych, natomiast Czeczewo średni samochód ratowniczo – gaśniczy o wartości 760 tys. zł.
Wszystkie jednostki OSP wyposażone zostały w nowoczesny sprzęt ratowniczo gaśniczy. Jednostki otrzymały m.in. nożyce hydrauliczne do cięcia pedałów, butle na sprężone powietrze, radiostacje nasobne, mierniki gazowe, drążki teleskopowe, defibrylatory, drabiny teleskopowe, sprzęt wysokościowy, detektory prądu, pompy zatapialne, latarki czy mundury strażackie i hełmy bojowe.
OŚWIATA, KULTURA I SPORT
W obecnej kadencji wiele działań skierowanych zostało w rozwój bazy oświatowej i poprawę jakości nauczania oraz wyrównywanie szans edukacyjnych.
W roku 2018 zakończono rozbudowę Szkoły Podstawowej w Pomieczynie. W nowym segmencie powstało łącznie 11 sal lekcyjnych w tym 8 o przeznaczeniu ogólnym dla klas I-III z zapleczem sanitarnym dla uczniów i nauczycieli na parterze oraz na piętrze budynku, szatnią oraz pomieszczeniami magazynowymi w kondygnacji podziemnej. Na parterze przewidziano również lokal przedszkolny dla 25 dzieci składający się z 3 sal lekcyjnych, szatni, kuchni, łazienki z WC, oraz nadbudowę o jedną kondygnację części istniejącego łącznika na bibliotekę/czytelnię.
Dodatkowo Wójt Gminy podjął decyzję i „stare” obiekty tj. budynek szkolny i sala gimnastyczna zostały dostosowane kolorystycznie w tonacji szarej do nowej części tak, aby tworzyły ładną całość.
Kolejną ważniejszą inwestycją, którą rozpoczęto w 2021 roku jest budowa sali sportowej z częścią dydaktyczną przy Szkole Podstawowej w Wilanowie. Pierwszy etap inwestycji został zakończony w listopadzie 2021 roku. Wówczas wykonano stan surowy zamknięty, konstrukcję dachu z pokryciem oraz stolarkę okienną i drzwiową zewnętrzną, zbiornik na deszczówkę, część prac zagospodarowania terenu z kostki brukowej, zamontowano lampy zewnętrzne, oznakowano teren znakami drogowymi.
Inwestycja realizowana była dzięki dofinansowaniu ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych, na który gmina otrzymała 2,5 mln złotych. W 2021 roku złożyliśmy wniosek o dofinansowanie II etapu Budowy sali sportowej z częścią dydaktyczną przy Szkole Podstawowej w Wilanowie z programu Polski Ład. Wniosek został oceniony pozytywnie i otrzymaliśmy 17.11.2021 roku wstępną promesę na kwotę 3.400.000,00. W dniu 7 czerwca 2022 roku podpisaliśmy umowę na II etap budowy, który ma się zakończyć w lipcu 2023 roku.
Cieszymy się bardzo, że inwestycja ta już wkrótce zostanie zakończona, ponieważ przed nami kolejna ważne zadanie – rozbudowa szkoły Podstawowej w Przodkowie, którą planujemy rozpocząć już w przyszłym 2023 roku.
Tutaj przewidujemy dobudowanie nowego skrzydła, które będzie połączone z istniejącym budynkiem szkoły. Dzięki rozbudowie zyskamy 15 sal lekcyjnych dla szkoły podstawowej oraz 3 sale dla przedszkola. Do Szkoły obecnie uczęszcza 646 uczniów, z czego klasy VI-VIII w liczbie 222 uczniów (9 oddziałów) z braku miejsca uczą się w budynku należącym do Powiatowego Zespołu Szkół w Przodkowie, od którego dzierżawimy pomieszczenia. Wiemy, że Powiatowy Zespół Szkół mierzy się z problemami lokalowymi dla swoich uczniów i w najbliższym czasie będziemy zmuszeni opuścić budynek.
Do przedszkola obecnie uczęszcza 141 dzieci. Ponadto z braku miejsca 2 oddziały przedszkolne również uczą się w pomieszczeniach użyczonych, ale przez szkołę podstawową.
W 2021 roku wykonano modernizację hali widowiskowo-sportowej w Przodkowie. Dzięki otrzymanemu przez Gminę Przodkowo dofinansowaniu z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w wysokości 500.000 zł wykonano modernizację podłogi i świetlików dachowych w budynku hali widowiskowo-sportowej w Przodkowie.
W ramach modernizacji wykonana została nowa podłoga wraz z malowaniem linii dla wszystkich dyscyplin sportowych. Zamontowane zostały przyścienne listwy oraz wymienione wszystkie uszczelnienia i opierzenia świetlików dachowych.
Dodatkowo gmina ze środków własnych wykonała remont 6 okien zewnętrznych na hali widowiskowo-sportowej w Przodkowie na kwotę 75.940,00 zł.
Na szczególną uwagę zasługuje kompleksowa modernizacja energetyczna budynków użyteczności publicznej Gminy Przodkowo, w ramach której wykonano termomodernizację budynków Szkoły Podstawowej w Szarłacie i Biblioteki w Przodkowie. Zakres prac obejmował ocieplenie ścian zewnętrznych, stropów, wymianę źródła ciepła na gazowej w Bibliotece i pellet w Szkole, wymianę stolarki okiennej i drzwiowej oraz oświetlenia w pomieszczeniach wewnętrznych obiektów.
Wykonano kompleks sportowo-rekreacyjny pod nazwą; Otwarta Strefa Aktywności w Przodkowie. W ramach inwestycji zamontowano nowe urządzenia do zabaw dla dzieci, ogrodzenie placu zabaw z furtką oraz zamontowano na nawierzchni z kostki betonowej o pow. 80 m 2 urządzenia siłowni zewnętrznej, oraz małej architektury. Wartość inwestycji 114,9 tys. zł, z czego przypada na dofinansowanie kwotą 50 0000 zł ze środków Funduszu Rozwoju Małej Infrastruktury Sportowo-Rekreacyjnej.
Samorząd Gminy Przodkowo uczestniczył w projekcie pn. „Nowe perspektywy dla OWP (Oddziałów Wychowania Przedszkolnego) w Gminie Przodkowo” w ramach RPO Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa 3 Edukacja, Działanie 3.1. Edukacja Przedszkolna ukierunkowanych na rozwój kompetencji kluczowych.
Dzięki pozyskanym środkom 340 dzieci w wieku przedszkolnym w szkole w Przodkowie, Pomieczynie i Czeczewie uczestniczyło w dodatkowych zajęciach rozwijających takich jak: j. angielski, robotyka, zajęcia rozwijające kompetencje społeczne a 48 dzieci uczestniczyło w zajęciach wyrównujących takich jak: logopedia, gimnastyka korekcyjna.
W kolejnych latach do programu włączono również dzieci z Oddziałów Wychowania Przedszkolnego w Wilanowie i Szarłacie. Również te placówki otrzymały pomoce dydaktyczne do prowadzenia zajęć, a nauczyciele prowadzący zajęcia zostali przeszkoleni na okoliczność przeprowadzenia zajęć. W ramach projektu w Szkole Podstawowe w Przodkowie wyremontowano i wyposażono w meble, pomoce dydaktyczne, materiały dydaktyczne oraz sprzęt jedno pomieszczenie. Ponadto wyremontowano łazienkę i dostosowano ją dla młodszych dzieci. Szkoły Podstawowe w Pomieczynie i Czeczewie wyposażono w meble, odpowiednie pomoce dydaktyczne i sprzęt taki jak: laptopy, tablice interaktywne. Całe wyposażenie zostało dostosowane do potrzeb i wieku dzieci.
Ponadto gmina Przodkowo uczestniczyła w takich projektach jak:
– dwie edycje projektu Polska Cyfrowa – Zdalna Szkoła i Zdalna Szkoła+ w ramach których do szkól z terenu gminy zakupiono łącznie 52 laptopy
– Aktywna Tablica – 2020 – program, który miał na celu wyposażenie szkół w tablice interaktywne, monitory dotykowe czy projektory. W poprzednich latach z programu skorzystały 4 szkoły, zaś w 2020 roku Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Czeczewie, która zakupiła 2 tablice interaktywne
– program „Laboratoria przyszłości” to inicjatywa edukacyjna realizowana przez Ministerstwo Edukacji i Nauki we współpracy z Centrum GovTech w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. W jej ramach 5 naszych szkół podstawowych rozpoczęło wyposażanie w nowoczesny sprzęt służącego uczniom do rozwijania kompetencji takich jak współpraca, kreatywność, zdolność rozwiązywania problemów czy obycie z nowymi technologiami na łączną kwotę 354.400,00 zł.
Szkoły mogły wybrać wyposażenie podstawowe z tzw. kierunków STEAM (nauka, technologia, inżynieria, sztuka oraz matematyka), takie jak: Drukarki 3D z akcesoriami, mikrokontrolery z sensorami, sprzęt do nagrań dla nauki prezentacji swoich osiągnięć (kamery, mikrofony, oświetlenie etc.), stacje lutownicze (do mikrokontrolerów), i z wyposażenia pomocniczego do wyposażenia stanowisk, narzędzia, z robotyki, AGD, materiały eksploatacyjne, audio-wideo, BHP.
CEL PODSTAWOWY TO ZDOBYCIE ŚRODKÓW ZEWNĘTRZNYCH
Priorytetem działań wójta Andrzeja Wyrzykowskiego i kierowanego przez niego urzędu gminy jest pozyskiwanie jak największej ilości pieniędzy ze źródeł zewnętrznych tj. z programów rządowych i środków unijnych, których dysponentem jest Urząd Marszałkowski.
Znaczna część omówionych powyżej działań nie zostałaby wykonana, gdyby nie intensywne prace w kierunku pozyskania środków zewnętrznych. Łączna wartość pozyskanych dotychczas środków jak wspomnieliśmy już na samym wstępie to około 35 mln zł. To jeszcze nie wszystkie pieniądze, które wpłynęły do budżetu. Właśnie podpisujemy umowy z wykonawcami na remonty dróg w Przodkowie ul. Łąkowa (wykonanie jeszcze w tym roku), odcinek drogi Pomieczyno – Rąb (wykonanie w roku 2024) i Kczewo – Małkowo (2023) łączna wartość robót 3,8 mln zł.
W tej chwili pozyskaliśmy ponad 9,5 mln zł z II edycji Polskiego ładu na lata 2023-2024, na modernizację ujęć wody w gminie, budowę zbiorników retencyjnych, budowę kolejnych odcinków sieci wodociągowych, przepompowni ścieków oraz kolejnych ciągów kanalizacji sanitarnej do nowo powstałych skupisk. Czekamy też na rozstrzygnięcie kolejnej części II edycji dla obszarów po PGR, z których to chcemy zmodernizować odcinki dróg w Smołdzinie ul. Głęboka, Czeczewo ul. Długa i w Warzenku ul. Wrzosowa na kwotę ponad 4 mln zł, które wydatkowane zostaną w latach 2022, 2023 i 2024.
Jak widać do tych 35 mln pozyskanych środków wymienionych wcześniej należy dodać 13,5 mln zł (czyli w sumie blisko 50 mln dotychczas pozyskanych środków – czyli prawie drugi budżet gminy), które wydane zostaną na rozwój infrastruktury (drogi, wodociągi, kanalizacja) w latach 2022,2023 i 2024.
Wszystko to przy rozsądnie ustalanych podatkach/ulgi dla przedsiębiorców/ i opłatach lokalnych, które praktycznie wszystkie kształtują się na najniższym poziomie w powiecie.
Przed nami kolejne wyzwania do realizacji. Tylko od nas wszystkich – mieszkańców gminy – zależeć będzie dalszy rozwój Gminy.
DLA LEPSZEJ INTEGRACJI MIESZKAŃCÓW
Jednym z elementów rozwoju gminy jest zaangażowanie jej mieszkańców i ich integracja. Wagę tego doceniają władze gminy. Stąd działania nakierowane na organizację różnych wydarzeń, świąt i jubileuszy, które służyłyby temu celowi. Po okresie pandemii powraca się do imprez, które na stałe są wpisane w kalendarz wydarzeń i organizowane są nowe np. Powitanie Lata.
Z myślą o najstarszych mieszkańcach gminy w 2021 roku został uruchomiony nowy Program pn. „Życzliwa dłoń” dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Osi Priorytetowej 6 Integracja, Działania 6.2. Usługi społeczne, Poddziałania 6.2.2. Rozwój usług społecznych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2014 – 2020. W 2021 roku do usług opiekuńczych z powyższego programu zostało zakwalifikowanych 5 osób.
Głównym celem projektu jest zwiększenie liczby trwałych miejsc świadczenia usług społecznych, kierowanych do osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym oraz ich rodzin, w tym przede wszystkim: seniorzy, osoby z niepełnosprawnościami i chorobami przewlekłymi. Projekt realizowany jest w partnerstwie podmiotów: Kartuskie Centrum Caritas, Stowarzyszenie Kaszubskie Towarzystwo Sportowo – Kulturalne z Luzina, Gmina Przodkowo i Gmina Linia.
Łączna wartość projektu to 4 491 954,26 zł, z czego utworzenie i funkcjonowanie 3 klubów seniora – z tego 2 na terenie Gminy Przodkowo, 1 na terenie Gminy Kartuzy (każdy klub przewidywany na 30 osób) to 1 075 064,00 zł.
W lipcu 2021 roku odbyły się pikniki w Tokarach i Pomieczynie promujące otwarcie Klubów Seniora, na których chętni seniorzy z terenu Gminy Przodkowo mogli się zapisać do wybranego klubu.
Pierwsze zajęcia w klubach odbyły się już w lipcu. Seniorzy z terenu gm. Przodkowo mają okazję rozwijać swoje zainteresowania, brać udział w proponowanych im zajęciach z zakresu zdrowia, edukacji i kultury. Seniorzy sami, za pośrednictwem ankiet, wskazywali swoje zainteresowania i oferta Klubów składa się właśnie z ich propozycji. Jest to miejsce również, a może przede wszystkim, służące integracji. Zajęcia odbywają się w budynkach OSP w Tokarach i Pomieczynie, średnio raz w tygodniu w grupach po ok. 30 osób w każdym klubie. Na zajęciach seniorzy doskonalą zwoje zdolności plastyczne, wykonują między innymi stroiki, kartki, malują kaszubskie wzory na torbach, ćwiczą na zajęciach z fizjoterapeutą, mają zajęcia z nordic walking. Seniorzy odwiedzili m.in.: muzeum Stutthof, Muzeum II Wojny Światowej, Muzeum Kaszubska Zagroda „BIELICKOWO”, pływali statkiem po kanale Elbląskim. Oprócz warsztatów, zajęć tematycznych i rehabilitacji, nasi seniorzy integrują się organizując spotkania przy „kawie”, spotkania np. wigilijne.
Gmina Przodkowo duży nacisk kładzie na integrację mieszkańców poszczególnych sołectw i stwarzania im możliwości rekreacji, sportu i zabawy na terenie gminy. Niewątpliwie ogromnym zainteresowaniem cieszą się imprezy plenerowe takie jak: Piknik Rodzinny, Dzień Dziecka czy Dożynki Gminne. Na uwagę zasługuje też organizowana od kilkunastu lat Kaszubska Biesiada dla Seniorów Gminy, w której corocznie uczestniczy ponad 800 seniorów z terenu gminy, którzy ukończyli 65 lat. O nich nie zapomnieliśmy również w czasie pandemii. Skoro nie mogliśmy przygotować dla Seniorów biesiady, świąteczne upominki dotarły do ich domów. W rolę Mikołajów wcielili się radni, sołtysi i pracownicy lokalnych instytucji.
