Mirachowo. Wielkie święto miejscowej społeczności szkolnej. Szkoła otrzymała sztandar i imię Jana Trepczyka

Urodzony nieopodal Mirachowa J. Trepczyk, wybitny kaszubski poeta i pieśniarz, został dziś patronem miejscowej szkoły. Z tej okazji został też ufundowany dla niej sztandar. Uroczystościom tym towarzyszyły gminne obchody Święta Edukacji Narodowej.

To historyczne dla mirachowskiej szkoły wydarzenie rozpoczęto mszą świętą w pobliskim kościele pw. św. Jana Chrzciciela. Po przejściu jego uczestników na plac przy szkole, pod namiotami z racji deszczowej aury, odbyła się jego dalsza część. Udział w nim wzięła cała rodzina szkolna, przedstawiciele społeczności lokalnej i samorządowcy na czele z burmistrzem. W rolę gospodarza wcieliła się dyrektor placówki Hanna Plenikowska-Pionk. Sylwetkę patrona szkoły przedstawił Eugeniusz Pryczkowski – pisarz, poeta i działacz kaszubski. Uchwałę Rady Gminy nadającą szkole im. Jana Trepczyka odczytał włodarz samorządu Mieczysław Grzegorz Gołuński.

Kolejny rozdział w życiu szkoły

Nowy sztandar wręczyli dyrektor placówki, przedstawiciele fundatorów. Ta przekazała go w ręce chorążego pocztu sztandarowego, nastąpiła jego prezentacja, a później złożenie przysięgi przez uczniów szkoły. Został odczytany list od Pomorskiego Kuratora Oświaty, w którym złożone zostały gratulacje dyrektor placówki, nauczycielom i społeczności szkolnej za podjętą inicjatywę. W dalszej części odbyła się ceremonia wbicia gwoździa przez fundatorów. Poprzedziło ją wyznanie dyrektor placówki, że „sztandar był okrutnie drogi, ale sponsorzy nie zawiedli”. Tę część uroczystości zakończyło odśpiewanie w języku kaszubskim hymnu szkoły i występ artystyczny jej uczniów.

Burmistrz dziękuje nauczycielom

Z okazji Święta Edukacji Narodowej M. G. Gołuński w imieniu samorządu nagrodził 30 pedagogów, pracowników gminnych szkół. Podziękował również dyrektorom wszystkich placówek oświatowych gminy.

– Wiele rzeczy realizujemy czasem w trudnych sytuacjach i te zmiany organizacyjne systemu oświaty pokazały, że kaszubska oświata, że gmina Kartuzy dzięki tak wspaniałym dyrektorom i nauczycielom, daje sobie radę. […] W dzisiejszych czasach zawód nauczyciela jest bardzo trudny. Coraz trudniejszy w pracy dydaktycznej i pedagogicznej, ale wasze zaangażowanie, siła i energia daje dobre możliwości do tego, abyśmy realizowali te zadania, które przed nami jako przed kartuską, gminną oświatą postawiono – mówił.

Do gratulacji i podziękowań przyłączyła się również przedstawicielka Delegatury Kuratorium w Kościerzynie Joanna Sawczyn.

D. Tryzna

Hanna Plenikowska-Pionk, dyrektor SP w Mirachowie

Od kilku lat wszyscy wiedzą, że nasza szkoła jest mocno związana z regionalizmem. Jednak od dnia dzisiejszego zyskuje nową tożsamość. Od dzisiaj całe środowisko będzie wiedziało, że jest to szkoła im. Jana Trepczyka, że jest to szkoła związana z miejscowym patronem, wybitnym twórcą kaszubskim.

Uroczystość nadania im. Jana Trepczyka oraz przekazanie sztandaru szkoły jest jednym z najważniejszych momentów w historii szkoły. Jesteśmy przekonani, że osoba patrona i jego dokonania dla regionu będą dla społeczności naszej szkoły wzorem wskazującym kierunki edukacji i wychowania opartego na wyznawanych przez niego wartościach, a także wzmocni poczucie tożsamości kulturowej, miłości do małej ojczyzny i Polski.

Nagrody   Burmistrza  Kartuz

18 październik 2023 r.

Laudacja

Mirochòwò jidze w przódk z kaszëbizną

Piãcdzesąt sédem lat temù Jan Trepczik tak zaczinôł pòdzãkòwanié w Swiónowie za akt kòrunacji Matczi Bòsczi Swiónowsczi na Królewą Kaszëb:  Jô, jakno jeden ze sënów naszégò kaszëbsczégò lëdu, i jakno chrzcony w Swiónowie, co bëło mòją parafią od knôpiczich lat, móm dzys szczescé dzãkã złożëc w rãce Waszi Ekscelencji, za wiôldżi akt kòrunacji Matczi Bòsczi Swiónowsczi, naszi Kaszëbsczi Królewi. Nen wiôldżi, redosny a swiãti dzys dzéń, czwiôrti séwnika milenijnégò rokù, wéńdze do dzejów Swiónowa i całi naszi ùmiłowóny kaszëbsczi Tatczëznë…

Mòżemë tak samò tu rzec, że dzysészi dzéń przeńdze do dzejów Mirochòwa. Dzys më wszëtcë skłôdómë Jemù– Méstrowi Janowi pòdzãkã za to wszëtkò, co zrobił dlô Kaszëbsczi tatczëznë, a òsoblëwie co zrobił dlô swòji rodzynny Strëszi Bùdë, Mirochòwa, parafialnego Swiónowa, gminë i powiatu Kartuzë. Dzãka téż wszëtczima tima, òsoblëwie direktor szkòłë Hannie Pionk i całi szkòłowi spòlëznie Mirochòwa, co doprowadzëlë do tak piãknégò finału tã mëslã nadaniô miona pòdjãtą tu sztërë lata temù òbczas òdsłoniãcô òbeliskù Jana Trepczika i Aleksandra Labùdë w Strëszi Bùdze. Wspaniałi to je patron, co całé swòje żëcé i talent òddôł Kaszëbóm, òsoblëwie swòjim stronóm, swòji rodny mòwie, jaką stąd wëniósł i wprowadzył w pałace, w jaczi pòtrafił nalezc nôpiãkniészé słowa, co dërch sławią te stronë i lëdzy dalek i szerok w piesni i wierszach.

Jan Trepczyk urodził się niemal dokładnie przed 116 laty, 22 października 1907 roku w Stryszej Budzie w rodzinie Jana i Berty z d. Hebel. Ochrzczony został w Sianowie, tam przyjęty do komunii świętej, natomiast w Mirachowie ukończył szkołę powszechną. W tym niezwykle trudnym czasie odrodzonej II Rzeczypospolitej podjął dalszą edukację w Seminarium Nauczycielskim w Kościerzynie, które ukończył z sukcesem w 1926 r. Pierwszą placówkę nauczycielską wyznaczono mu w Kartuzach. Po roku przeniesiony został do Miszewa, gdzie przez siedem lat był kierownikiem szkoły. W tym właśnie czasie, pod wpływem swego przyjaciela Aleksandra Labudy zajął się kaszubszczyzną. Obaj pochłonięci lekturą dzieł największego z pisarzy kaszubskich, dra Aleksandra Majkowskiego, postanowili odwiedzić go w Kartuzach. Na pytanie o status mowy Kaszubów i kwestię narodowości, wielki mistrz wstał i zdjął z półki dzieło prof. Stefana Ramułta z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowiez 1893 roku, otworzył je i powiedział: Oto jest „Słownik języka pomorskiego czyli kaszubskiego”. Gdybym ja wam to mówił, moglibyście mi uwierzyć albo nie. Ale ja największej polskiej instytucji naukowej wierzę szczerze i głęboko. I taka jest moja odpowiedź na wasze pytania.

To spotkanie odmieniło życie Trepczyka, który wówczas postanowił poświęcić je całkowicie kaszubszczyźnie.Wraz z Labudą założył w 1929 roku w Kartuzach drugą w dziejach – po Towarzystwie Młodokaszubów – organizację kaszubską o nazwie Zrzeszenie Regionalne Kaszubów. Jako poeta zadebiutował w 1930 roku w gdyńskiej „Chëczë Kaszëbsczi”, następnie związał się „Gryfem Kaszëbsczim” i „Zrzeszą Kaszëbską”. Ówczesna władza bardzo źle patrzyła wówczas na wszelkie przejawy aktywności kaszubskiej. Za tę aktywną działalnośćpostanowiła go karniew 1934 roku wysłać do Rogoźna Wielkopolskiego. Tam i w pobliskich Tłukawach uczył aż do wojny. Na jej początku powrócił z wielkopolskiego wygnania na Kaszuby. Najpierw mieszkał w rodzinnym domu, później przeniósł się do Sianowa, gdzie zatrudniono go w Urzędzie Gminy.

Po powrocie z wojennej tułaczki w 1946 roku osiadł w Wejherowie. Tam podjął pracę jako nauczyciel. Był założycielem Oddziału Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Wejherowie, któremu przez wiele lat prezesował. Intensywnie i skutecznie zabiegał o powołanie Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko – Pomorskiej. Aktywnie angażował się w ruchu śpiewaczym. Był dyrygentem Kaszubskiego Okręgu Śpiewaczego, zbierał dawne pieśni kaszubskie po wsiach i miasteczkach dla potrzeb Państwowego Instytutu Sztuki w Warszawie. W szkole prowadził trzygłosowy chór szkolny, który zdobywał liczne nagrody na konkursachi festiwalach. Często też zasiadał w jury Ogólnopolskiego Festiwalu Pieśni o Morzu.

Trepczyk był poetą, kompozytorem,słownikarzem. Jest autorem dziesięciu publikacji zwartych, w tym przed wojną wydanego zbioru pieśni o tytule „Kaszëbsczi piesniôk”. Po wojnie ukazały się „Lecë chòrankò”- zbiór pieśni z nutami, obszerny tomik wierszy „Odecknienié” i „Ukłôdk dlo dzôtk”. Dziełem jego życia jest dwutomowy „Słownik polsko-kaszubski”, wydany pośmiertnie.Przez wielu uznawany jest za najlepszego poetę w historii literatury kaszubskiej. Za wielkie dokonania został odznaczony Medalem Stolema i Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarł 3 września 1989 roku. Pochowany jest w Wejherowie. W 2004 r. jego imię nadano Szkole Podstawowej w Miszewie, w którym przez siedem przedwojennych lat był kierownikiem. Od niemal dwudziestu lat w tej szkole odbywa się Konkurs Pieśni Trepczyka, w którym wielokrotnymi laureatami byli uczniowie z Mirachowa. W Wejherowie, Bolszewie, Rumi, Baninie i Pępowie są ulice jego imienia.

Jô to słowò zaczął w rodny mòwie i w ni chcã skùńczëc – tak, jakbë so to Méster Janżëcził. Sóm żił w czasach, czedë nie bëła òna achtnionô. Dopiérze pò jegò smiercë weszła òna do telewizji, ùkôzałë sã setczi wôżnëch ksążków, pòwstałë tłumaczenia Biblii na kaszëbsczi, pòlsczé państwò òficjalno w 2005 rokù ùznało jãzëkòwi status kaszëbsczi mòwë. Zjiscëło sã wiele pragnieniów Trepczika, chòc gwës nié wszëtczé. Dzysô dokònywô sã nastãpné baro wôżné pragnienié. Przez jegò miono kaszëbizna symbòliczno dostąpiwô wiôldżégò ùznaniô w jegò rodnym òkòlim. To stąd wëniósł òn w swiat słinné słowa, chtërne tak chãtno pòwtôrzôł: „Pòjmë wprzódk z kaszëbizną”. Mirochòwò – mòżemë dzys rzec głosno – jidze w przódk z kaszëbizną razã ze swòjim wiôldżim méstrã, Janã Trepczikã.

Komentarze